قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382/10/17 مجلس شورای اسلامی دارای 6 باب و 81 ماده میباشد. باب اول این قانون، مقررات عمومی این قانون را در برمیگیرد که مبحث اول آن «در کلیات» میباشد که دارای چهار فصل «قلمرو و شمول قانون»، «تعاریف»، «تفسیر قانون» و «اعتبار قراردادهای خصوصی» میباشد.
فهرست عناوین
- قانون تجارت الکترونیکی
- تعاریف قانون تجارت الکترونیکی
- داده پیام
- اصل ساز
- مخاطب
- ارجاع در داده پیام
- تمامیت داده پیام
- سیستم رایانهای
- سیستم اطلاعاتی
- سیستم اطلاعاتی مطمئن
- رویه ایمن
- امضای الکترونیکی
- امضای الکترونیکی مطمئن
- امضاء کننده
- شخص
- معقول
- مصرف کننده و تأمین کننده
- وسائل ارتباط از راه دور
- عقد از راه دور
- واسط با دوام
- داده پیامهای شخصی
قانون تجارت الکترونیکی
ماده 1 قانون تجارت الکترونیکی قلمرو و شمول این قانون را مشخص کرده است:
«این قانون مجموعه اصول و قواعدی است که برای مبادله آسان و ایمن اطلاعات در واسطهای الکترونیکی و با استفاده از سیستمهای ارتباطی جدید به کار میرود.»
تعاریف قانون تجارت الکترونیکی
فصل دوم قانون تجارت الکترونیکی موارد «داده پیام»، «اصل ساز»، «مخاطب»، «ارجاع در داده پیام»، «تمامیت داده پیام»، «سیستم رایانهای»، «سیستم اطلاعاتی»، «سیستم اطلاعاتی مطمئن»، «رویه ایمن»، «امضای الکترونیکی»، «امضای الکترونیکی مطمئن»، «امضاء کننده»، «شخص»، «معقول»، «مصرف کننده»، «تأمین کننده»، «وسائل ارتباط از راه دور»، «عقد از راه دور»، «واسط با دوام» و «داده پیامهای شخصی» در بر میگیرد.
داده پیام
الف –«داده پیام»(Data Message): هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی، نوری و با فناوریهای جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش میشود.
اصل ساز
ب- «اصل ساز»(Originator): منشا اصلی «داده پیام» است که «داده پیام» به وسیله او یا از طرف او تولید یا ارسال میشود اما شامل شخصی که در خصوص «داده پیام» به عنوان واسطه عمل میکند نخواهد شد.
مخاطب
ج- «مخاطب»(Addressee): شخصی است که اصل ساز قصد دارد وی «داده پیام» را دریافت کند، اما شامل شخصی که در ارتباط با «داده پیام» به عنوان واسطه عمل میکند نخواهد شد.
ارجاع در داده پیام
د- «ارجاع در داده پیام»(Incorporation By Reference): یعنی به منابعی خارج از «داده پیام» عطف شود که در صورت مطابقت با ماده (18) این قانون جزیی از «داده پیام» محسوب میشود.
تمامیت داده پیام
ه–«تمامیت داده پیام» (Integrity): عبارت است از موجودیت کامل و بدون تغییر «داده پیام». اعمال ناشی از تصدی سیستم از قبیل ارسال، ذخیره یا نمایش اطلاعات که به طور معمول انجام میشود خدشهای به تمامیت «داده پیام» وارد نمیکند.
سیستم رایانهای
و-«سیستم رایانهای»(Computer system): هر نوع دستگاه یا مجموعهای از دستگاههای متصل سخت افزاری- نرم افزاری است که از طریق اجرای برنامههای پردازش خودکار «داده پیام» عمل میکند.
سیستم اطلاعاتی
ز- «سیستم اطلاعاتی» (Information): سیستمی برای تولید (اصل سازی)، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش «داده پیام» است.
سیستم اطلاعاتی مطمئن
ح-«سیستم اطلاعاتی مطمئن»(Secure Information system): سیستم اطلاعاتی است که:
1- به نحوی معقول در برابر سوء استفاده و نفوذ محفوظ باشد.
2- سطح معقولی از قابلیت دسترسی و تصدی صحیح را دارا باشد.
3- به نحوی معقول متناسب با اهمیت کاری که انجام میدهد پیکربندی و سازماندهی شده باشد.
4- موافق با رویه ایمن باشد.
رویه ایمن
ط- «رویه ایمن»(Secure Method): رویهای است برای تطبیق صحت ثبت «داده پیام» منشاء و مقصد آن با تعیین تاریخ و برای یافتن هر گونه خطا یا تغییر در مبادله، محتوا و یا ذخیره سازی «داده پیام» از یک زمان خاص یک رویه ایمن ممکن است با استفاده از الگوریتمها یا کدها، کلمات یا ارقام شناسایی، رمزنگاری، روشهای تصدیق با پاسخ برگشت و یا طرق ایمنی مشابه، انجام شود.
امضای الکترونیکی
ی- «امضای الکترونیکی»(Electronic Signature): عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به «داده پیام» است که برای شناسایی امضاء کننده «داده پیام»، مورد استفاده قرار میگیرد.
امضای الکترونیکی مطمئن
ک- «امضای الکترونیکی مطمئن» (Secure/Enhanced/Advanced Electronic Signature) هر امضای الکترونیکی است که مطابق با ماده (10) این قانون باشد.
امضاء کننده
ل –«امضاء کننده» (Signatory): هر شخص یا قائم مقام وی که امضای الکترونیکی تولید میکند.
شخص
م–«شخص»(Person): اعم است از شخص حقیقی یا حقوقی و یا سیستمهای رایانهای تحت کنترل آنان.
معقول
ن–«معقول»(سنجش عقلانی)، (Reasonableness Test): با توجه به اوضاع و احوال مبادله «داده پیام» از جمله: طبیعت مبادله، مهارت و موقعیت طرفین، حجم مبادلات طرفین در مورد مشابه، در دسترس بودن گزینههای پیشنهادی و رد آن گزینهها از جانب هر یک از طرفین، هزینه گزینههای پیشنهادی، عرف و روشهای معمول و مورد استفاده در این نوع مبادلات، ارزیابی میشود.
مصرف کننده و تأمین کننده
س–«مصرف کننده» (Consumer): هر شخصی است که به منظوری جز تجارت یا شغل حرفهای اقدام میکند.
ع- «تأمین کننده» (Supplier): عبارت از شخصی است که بنا به اهلیت تجاری، صنفی یا حرفهای فعالیت میکند.
وسائل ارتباط از راه دور
ف –«وسائل ارتباط از راه دور»(Means Of Distance Communication): عبارت از هر نوع وسیلهای است که بدون حضور فیزیکی همزمان تامین کننده و مصرف کننده جهت فروش کالا و خدمات استفاده میشود.
عقد از راه دور
ص–«عقد از راه دور»(Distance Contract): ایجاب و قبول راجع به کالاها و خدمات بین تأمین کننده و مصرف کننده با استفاده از وسایل ارتباط از راه دور است.
واسط با دوام
ق- «واسط با دوام»(Durable Medium): یعنی وسایلی که به موجب آن مصرف کننده بتواند شخصاً «داده پیام»های مربوطه را بر روی آن ذخیره کند از جمله شامل فلاپی دیسک، دیسک فشرده، دیسک سخت و یا پست الکترونیکی مصرف کننده.
داده پیامهای شخصی
ر- «داده پیامهای شخصی»(Private Data): یعنی «داده پیام»های مربوط به یک شخص حقیقی(موضوع «داده» Data Subject) مشخص و معین.